Krawędzie soczewek kontaktowych

Poradnik użytkownika



Jednym słowem:
Jednym z kryteriów dobrego dopasowania soczewek kontaktowych jest prawidłowe ich przyleganie do całej powierzchni gałki ocznej. Niedopuszczalne jest odstawanie soczewki kontaktowej ani nadmierny jej ucisk. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że wpływ na taki stan rzeczy ma zarówno średnica soczewki, promień krzywizny, materiał czy konstrukcja soczewki niemniej jednak nadal zapominamy o parametrze ściśle powiązanym z konstrukcją, a mianowicie z krawędzią soczewki kontaktowej.

Krawędzie soczewek kontaktowych

Sponsor artykułu:



Geometria krawędzi soczewek ma istotny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie struktur oka - regularną, niczym niezakłóconą wymianę filmu łzowego, oraz prawidłową ruchomość soczewki na spojówce i rogówce. Krawędź soczewki ma spore znaczenie w dopasowaniu i komforcie, co wielokrotnie było udowadniane w wielu pracach, znajduje także potwierdzenie w codziennej praktyce gabinetowej. Nieprawidłowa cyrkulacja filmu łzowego powoduje między innymi uszkodzenie nabłonka, z czym związany jest także spadek nawilżenia rogówki.

Zredukowanie wymiany filmu łzowego spowodowane złym dopasowaniem soczewek oraz krawędzią soczewek może spowodować stany zapalne tkanek oka, zaczerwienie czy infekcje.

W wyniku utrudnionego przenikania łez dochodzi ponadto do szeregu znaczących zaburzeń metabolicznych poszczególnych warstw rogówki.

Bardziej zaokrąglona krawędź soczewki jest grubsza, co może powodować początkowy dyskomfort niemniej jednak jest bardziej bezpieczna dla struktur oka.

Omówione typy krawędzi w soczewkach kontaktowych w głównej mierze dotyczą soczewek silikonowo-hydrożelowych. Soczewki hydrożelowe są elastyczne, niezmiernie rzadko powodują uszkodzenia nabłonka spojówki czy rogówki.

Posiadając szeroką wiedzę z zakresu prawidłowego funkcjonowania struktur oka a także wpływu soczewek na prawidłowe ich funkcjonowanie, poszczególne firmy szukają najlepszych wg nich rozwiązań do stworzenia soczewek o różnych kształtach i konstrukcjach.

Miękkie soczewki można przyporządkować czterem grupom w zależności od konstrukcji krawędzi. W zależności od materiału i konstrukcji, krawędź soczewki ma wpływ na dopasowanie, kompatybilność z tkankami oka oraz na subiektywny komfort użytkownika soczewek kontaktowych. Jednym z istotnych elementów materiału soczewek jest sztywność materiału, która ma wpływ na giętkość materiału a co się z tym wiąże prawidłowe dopasowanie. Większość typów soczewek silikonowo - hydrożelowych ma zdecydowanie wyższą sztywność niż soczewki hydrożelowe.

We wrześniu 2005 roku w czasopiśmie Contact Lens Spectrum ukazały się wyniki badań na temat wpływu kształtu krawędzi na barwienie spojówki i zmiany na spojówce. Wykazano, iż kształt krawędzi typu nóż ( ryc. poniżej) w połączeniu ze sztywnym materiałem silikonowo-hydrożelowym powoduje duże zmiany w nabłonku spojówki.
Soczewka o takim kształcie ma mniejszą ruchomość a w subiektywnym odczuciu jest bardziej komfortowa. Im cieńsza krawędź tym mniejsze tarcie o powiekę, mniejsze uczucie ciała obcego pod powieką, niemniej jednak istnieje większe ryzyko ubytków nabłonka. Również krawędź typu „dłuto” charakteryzuje się niekorzystnym oddziaływaniem na spojówkę i rogówkę gałki ocznej. Krawędź stale drażniąc tkanki nabłonka spojówki powoduje tym samym zwiększoną produkcję komórek nabłonka spojówki, może również powodować obrzęk spojówki (chemosis). Wyniki przeprowadzonych badań pokazują, iż dwustronne i zaokrąglone krawędzie są najbardziej efektywne w dopasowaniu i są najbardziej preferowane zwłaszcza, gdy mamy do czynienia z materiałem o wysokim module sztywności. Jest to tzw. krawędź typu „narta”. Jak widać na rycinie obok krawędź soczewki nie naciska na spojówkę i nie powoduje urazów nabłonka rogówki i spojówki. Soczewki kontaktowe firmy Zeiss zarówno hydrożelowe i silikonowe – hydrożelowe posiadają zaokrąglone krawędzie typu „narta”, co w znaczący sposób wpływa na zdrowie pacjenta. Potwierdzone zostało, iż krawędź tego typu sprzyja utrzymaniu zdrowia oka pacjenta. W niektórych przypadkach początkowy odczuwany komfort u pacjenta jest niższy niż w przypadku soczewek omówionych powyżej, jednak po okresie adaptacji komfort jest wyrównany. Podsumowując, obecnie najczęstszym wyborem są soczewki silikonowo-hydrożelowe, które cechują się wyższą sztywnością materiału, stąd też podczas kolejnych wizyt kontrolnych należy sprawdzać stan spojówki i rogówki pod kątem ewentualnych ubytków.




















Wszystkie artykuły